Văn của Nguyễn Ngọc Tư luôn buồn, nhưng ở mỗi câu chuyện, tác giả lại có một góc nhìn khác nhau về nỗi buồn và thân phận con người. Đến với tiểu thuyết Sông, chúng ta sẽ theo dòng chảy của sông Di hư ảo, cuốn theo những con người có vẻ yên lặng nhưng chất chứa dữ dội, bão tố và khát khao nhìn thấu cuộc đời.
Mục Lục
Tác giả tiểu thuyết Sông
Sông là tiểu thuyết của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, một cái tên quen thuộc trong nền văn học trẻ Việt Nam.
Văn chương của Nguyễn Ngọc Tư đậm tính Nam Bộ, là nơi phản ánh hiện thực cuộc sống, tuy chân thật, gần gũi nhưng sâu cay và éo le như cuộc đời con người. Với Nguyễn Ngọc Tư, mỗi trang viết là nơi chị giải tỏa và thể nghiệm. Các tác phẩm của Nguyễn Ngọc Tư được đánh giá cao tại Việt Nam và trên toàn thế giới.
Kể tên những sáng tác nổi bật của Nguyễn Ngọc Tư thì không thể bỏ qua Cánh Đồng Bất Tận, Gáy Người Thì Lạnh, Đảo hay Đong Tấm Lòng.
Sách hay nên đọc: Review Sách Cánh Đồng Bất Tận – Vì Đâu Một Nửa Hồn Tôi Hóa Dại Khờ
Nội dung tiểu thuyết Sông
Sông kể lại cuộc hành trình đi dọc sông Di của 3 người trẻ: Ân, Bối và Xu. Trên danh nghĩa khám phá dòng sông, mỗi con người lại đeo một mục đích cho chuyến đi của riêng mình.
Ân là một nhà báo trẻ, đi để viết sách, làm phóng sự. Nhưng sâu thẳm là đi để quên đi tình cũ, một người đàn ông vừa lấy vợ.
Bối khao khát chụp được một bộ ảnh để đời, nhưng rồi bỏ dở cuộc đi khi chưa ai nhìn rõ thân phận.
Xu – người đàn ông ngang tàng với chằng chịt những vết sẹo, lớn lên trong trại trẻ mồ côi, dửng dưng trước mọi thứ, trừ những kẻ phản bội.
Trên chuyến đi dọc sông Di ấy, Ân còn gặp người lính già tới dòng Sông để gột rửa những kí ức chiến tranh, cô gái trẻ mong muốn tìm lại bản thân sau thời gian dài sống chung với một bản thể khác.
Mạch truyện đều đều, chậm rãi. Nhưng vẫn như những câu chuyện khác của Nguyễn Ngọc Tư, dù là tản văn hay tiểu thuyết, dù ngắn dù dài vẫn chất chứa và nuôi nấng những nỗi buồn gặm nhấm tâm can.
Nét đặc sắc của tiểu thuyết Sông
Sự lẫn lộn giữa thực và ảo
Nhân vật chính trong truyện – con sông Di, chỉ là sản phẩm của tưởng tượng. Nhiều địa điểm khác được nhắc tới trong tiểu thuyết với những cái tên nhuốm màu hư ảo như thị trấn Mù Sa, Băng Khâu, Di Ổ cũng chẳng hề tồn tại.
Nhiều khúc trong truyện khiến người đọc rùng mình, kể về ma, về người anh chỉ còn là tro cốt của Phụng, về bức tượng có đôi môi đỏ như máu khiến đàn ông trong làng đảo điên,… Những câu chuyện kì lạ, thoát thực dọc sông Di lại là nơi những góc khuất trần trụi, nghiệt ngã của hiện thực đời sống được bộc lộ rõ ràng nhất.
Dòng chảy của sông Di chứng kiến biết bao thăng trầm của đời sống xã hội. Bên bờ sông Di là nơi cuộc sống hiện thực được phản ánh rõ ràng nhất. Tình yêu, thù hận, sang hèn, trộm cắp, đàng điếm,… mọi góc cạnh của đời sống đều được phản ảnh hết trong những câu chuyện không đầu không cuối.
Chàng phóng viên có cuộc sống bình lặng, có người mẹ yêu thương, có vẻ ngoài điềm tĩnh thực chất đang trải qua cơn bão lòng khi người yêu đồng tính đi lấy vợ. Người mẹ tuy yêu con nhưng luôn bận bịu với những gã nhân tình. Áp lực trước định kiến xã hội, khát khao được sống thật với bản thân, ám ảnh về cái chết của người hàng xóm, hy vọng tìm lại người đồng nghiệp đã bỏ thành phố đi xa mãi,.. Tiếng gào thét trong câm lặng để được chấp nhận, nỗi đau vì bà ngoại luôn muốn mình chưa từng được sinh ra.
Gã trai bụi bặm, sống lang bạt kì hồ, lớn lên trong trại trẻ mồ côi, tưởng như vô cảm trước mọi biến cố cuộc đời, không còn lòng thương xót với những thân phận bất hạnh nhưng luôn đau đáu về nguồn gốc của chính mình. Anh là ai giữa cuộc đời này, người mẹ bán con kia có phải là mẹ anh? Vẫn là những khao khát thầm kín, những đau đớn chôn chặt, giữ tất cả trong lòng để trưng ra ngoài bộ mặt phớt đời và bình thản kia.
Chiều sâu trong mô tả cảnh vật, con người
Dù buồn quay quắt, lòng dạ héo hon thì giọng văn của Nguyễn Ngọc Tư vẫn chậm rãi, nhẹ nhàng và có phần bình thản. Không viết nhiều về nỗi buồn nhưng người đọc vẫn bị ngấm cái buồn từ ngòi bút của tác giả. Nỗi buồn bao trùm lên cảnh vật, con người, những thân phận bé mọn. Cái buồn của Nguyễn Ngọc Tư không làm người ta rơi nước mắt nhưng cứ day dứt mãi trong cõi lòng.
Sách hay nên đọc: Review Sách Đảo | Nguyễn Ngọc Tư – Tiếng Hét Vô Vọng Để Được Nhìn Thấy
Nhân vật của Nguyễn Ngọc Tư được xây dựng không bởi ngoại hình, lời nói mà hiện lên rõ nhất qua những khát khao thầm kín của họ. Những con người sống cuộc đời tưởng như bình thường thực chất lại là những hồn ma sầu muộn, những tiếng hét vô vọng để được nhìn thấy, được cảm thông.
Đọc truyện buồn mãi liệu có tiêu cực? Tuy cay đắng, tuy gai góc, nhưng đọc xong tiểu thuyết Sông hay bất cứ tác phẩm nào khác của Nguyễn Ngọc Tư đều làm ta dâng lên trong lòng những nỗi niềm thương cảm cho thân phận con người. Hiện thực kết hợp với nhân đạo, đó là giá trị sau cùng trong mỗi tác phẩm của nhà văn Cà Mau.
Đoạn trích hay trong tiểu thuyết Sông – Nguyễn Ngọc Tư
Sài Gòn. Sáng nay ở đó Tú dậy, đánh răng rồi chở vợ ra đường, họ có thể cùng ăn sáng trước khi đến cơ quan. Sáng nay ở đó Hậu, Bách, Cường tiểu thơ vẫn còn nằm ngây ngất trong hơi men vì nhậu nhẹt khuya. Sáng nay mẹ cậu mặc quần lửng, giày thể thao, đá cầu ở công viên xong thì xõa tóc ngồi quán cà phê với một trong những người đàn ông của bà, cũng có thể là cha cậu.
Sáng nay cậu cùng một người không thể gọi là lạ, cũng không thể nói đã quá biết nhau, đi xuyên qua những cánh rừng tinh linh đi tìm những khe suối nằm đâu đó giữa những vách đá. Hai thằng người bụi bặm và trông hơi tàn tạ…
Khi mặt trời biến hai cái bóng thành vũng tối dưới chân, bọn cậu đã tận mắt nhìn thấy một vài cái khen nhỏ nước chảy cùng một thứ rêu óng biếc. Hứng mãi nước mới đầy một vốc tay, cậu không thể hình dung có bao nhiêu dòng chảy re rắt như vậy để làm tràn đầy hồ Thiên, khiến nó không khô cạn dù bất cứ mùa nắng hạn nào. Cậu xòe những ngón tay chắn giữa khe, thấy nước ẩn nhẩn lách qua, nhỏ nhắn và xanh xao như một hồn ma sầu muộn. Không thể tin được những nhánh nước rủ rỉ này lại làm nên dòng chảy hàng ngàn dặm của sông Di.
Lời kết
Văn của Nguyễn Ngọc Tư không nên giới thiệu hay phân tích nhiều. Cảm xúc của mỗi người là tùy vào câu chuyện và trải nghiệm cá nhân. Độc đáo, sâu sắc, giàu tính thời sự nhưng cũng đầy chiêm nghiệm, tất cả được tìm thấy ở Sông.
Sách hay nên đọc: Review Sách Gáy Người Thì Lạnh – Những Suy Ngẫm Trước Sự Đổi Thay Của Cuộc Đời
